2024–2025 оқу жылындағы тәрбие жұмысының талдауы

/public/files/2025/10/29/291025_120159_analizvr-24-25gg-kaz-1.pdf

Біртұтас тәрбие» бағдарламасы аясындағы

«Заводской кентінің ЖОББМ» КММ

2024-2025 оқу жылына арналған

Тәрбие жұмысы бойынша жылдық есебі
Тәрбиелік қызметтің тиімділігін арттырудың маңызды шарты – мектептегі тәрбие жұмысының қызмет етуі мен дамуын ететін нормативтік-құқықтық базаның болуы. Модернизация жағдайындағы мектеп қызметін реттейтін нормативтік-құқықтық құжаттарға мыналар жатады:

1. Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңы
2. Қазақстан Республикасының Конституциясы
3. 2011 жылғы 26 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының «Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы» Кодексі
4. 2002 жылғы 8 тамыздағы Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы» Заңы
5. 2018 жылғы 2 шілдедегі №169-VІ Қазақстан Республикасының «Балалар құқығын қорғау және олардың денсаулығы мен дамуына зиян келтіретін ақпараттан қорғау туралы» Заңы
6. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2019 жылғы 27 желтоқсандағы №988 қаулысымен бекітілген 2020–2025 жылдарға арналған Қазақстан Республикасында білім мен ғылымды дамытудың мемлекеттік бағдарламасы
7. Білім берудің барлық деңгейлері бойынша мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттары
8. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы №604 бұйрығы
9. Балаларды қудалаудың (буллингтің) алдын алу қағидаларын бекіту туралы
10. Нұсқаулық-әдістемелік хат
11. Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі
12. Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі
13. Санитариялық-эпидемиологиялық нормативтер
14. Бала құқықтары туралы БҰҰ Конвенциясы

Тәрбие тақырыбы: «Шығармашылық пен ынтымақтастық арқылы тұлғаға бағытталған жалпыадамзаттық құндылықтарды дамыту»
Мақсаты: Жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтар негізінде жан-жақты және үйлесімді дамыған тұлғаны тәрбиелеу. Оқушылардың өзін-өзі дамытуына, өзін-өзі анықтауына және табысты әлеуметтенуіне жағдай жасау.

Тәрбиенің міндеттері:

• Азаматтылық пен патриотизмді, өз Отаны – Қазақстан Республикасына деген сүйіспеншілікті, мемлекеттік рәміздерге құрметті, халық дәстүрлерін қадірлеуді, кез келген конституцияға қарсы және қоғамға жат әрекеттерге төзбеушілікті тәрбиелеу;
• Оқушыларда білім алуға деген оң, тұрақты уәжді қалыптастыру, білім мен өзін-өзі білімдендірудің өмір мен қызмет үшін маңыздылығын түсінуді дамыту;
• Тұлғаның шығармашылық, рухани және физикалық мүмкіндіктерін дамыту, берік моральдық негіздер мен салауатты өмір салтын қалыптастыру, жеке даралықты, сыни ойлауды, функционалдық сауаттылықты, проблемаларды өз бетінше шешу қабілетін дамыту үшін жағдай жасау арқылы интеллектіні байыту;
• Отандық және әлемдік мәдениет жетістіктеріне баулу; қазақ халқы мен Қазақстандағы басқа да этностардың тарихы, әдет-ғұрыптары мен дәстүрлерін оқыту; мемлекеттік, орыс және шет тілдерін меңгеру;
• Қоғамдық-саяси, экономикалық және мәдени өмірге қатысуға қажеттілікті қалыптастыру, тұлғаның өз құқықтары мен міндеттеріне саналы қатынасын тәрбиелеу;
• Тұлғаның экономикалық ойлауын және кәсіби қалыптасуға, өзін-өзі жүзеге асыруға саналы көзқарасын дамыту; табиғатты сақтауға белсенді азаматтық ұстанымын, экологиялық сауаттылығы мен мәдениетін қалыптастыру;
• Ата-аналардың балалар тәрбиесіндегі психологиялық-педагогикалық құзыреттілігі мен жауапкершілігін арттыру, жастарды дені сау отбасы құруға, отбасы институтын нығайтуға саналы түрде қатысуға дайындау;
• Балалардың, отбасылардың және ата-аналардың әлеуметтік маңызды бастамаларын, балалар қоғамдық ұйымдарының қызметін дамыту және қолдау;
• Балаларды тәрбиелеуде жалпы және қосымша білім беру жүйесінің рөлін арттыру, дене шынықтыру және спорт, мәдениет саласындағы ұйымдардың қызметінің тиімділігін арттыру;
• Балаларды тәрбиелеу саласындағы ғылыми зерттеулердің сапасын арттыру;
• Балалардың ақпараттық қауіпсіздік деңгейін арттыру;
• Кәмелетке толмағандар арасында құқық бұзушылық пен қадағалаусыздықтың, сондай-ақ жасөспірімдер арасында нашақорлықтың алдын алу бойынша жұмыс жүргізу, «қауіп» тобындағы балаларды мектеп, сынып өміріне, үйірмелер мен секциялар жұмысына барынша тарту;
• Мекеме дамуының бағдарламасына сәйкес тәрбиелік үдерісте ақпараттық-коммуникациялық технологияларды кеңінен пайдалану;
• Қазіргі қоғамда өмір сүру және әлеуметтік-кәсіби қызметке тиімді араласу үшін қажетті тұлғалық және кәсіби маңызды қасиеттерді қалыптастыру, үздіксіз жеке және кәсіби жетілуге деген қажеттілікті дамыту;
• Қазақстан қоғамында қалыптасқан этностық және діни төзімділік дәстүрлері негізінде тәрбиелеу, сондай-ақ Қазақстанға сырттан еніп жатқан этнодіни экстремизм мен радикализмнің түрлі формаларына қарсы әрекет ету дағдыларын балаларда қалыптастыру;
• Отбасылық тәрбиелеу жүйесін қайта жаңғырту және отбасын мектептің тәрбиелік ортасына тарту;
• Мектептегі өзін-өзі басқару мен пікірсайыс клубының жұмысын дамыту;
• Оқушылар мен мұғалімдердің функционалдық оқырмандық сауаттылығын дамыту мақсатында республикалық «Оқитын мектеп» жобасын іске асыру, ол үшін оқу үдерісіне көркем әдебиетті күн сайын 20 минут оқу тәжірибесін енгізу.

 Өскелең ұрпақты рухани-адамгершілік құндылықтарға баулу, тәрбиелеу – барлық кезеңде өзекті мәселе. Біздің болашағымыз – жас ұрпақ, ал ұрпақ тәрбиесі – адамзат үшін мәңгілік тақырып. Қазақстанның ұлттық саясатының басты бағыттарының бірі – балалар мен жасөспірімдерді тәрбиелеу, оларға жан-жақты әлеуметтік қолдау көрсету, толыққанды білім алуына жағдай жасау, олардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау болып табылады.

Тәрбие мен білім – өзара тығыз байланысты, біртұтас процесс. Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев Түркістан қаласында түркі жұртының төрінде өткен ІІ Ұлттық құрылтайда «Әділетті Қазақстан – Адал азамат» тақырыбында сөйлеген сөзінде:
«Адал азаматқа тән қасиеттер әрбір жас адамның бойынан табылуы керек, ал егер оның бойында зиянды әдеттер болса, бұл – ересектердің кінәсі» – деді.
Күшті Қазақстан құру үшін бүкіл қоғам бірігуі керек:

• ең алдымен әрбір азаматтың санасы жаңғыруы тиіс;
• халқымыздың дүниетанымы мен өмірлік ұстанымдары өзгеруі қажет;
• әйтпесе, барлық басқа реформалар босқа кетуі мүмкін.

2024–2025 оқу жылындағы мектептің тәрбиелік жұмысының негізі – «Біртұтас тәрбие бағдарламасы».
«Біртұтас тәрбие бағдарламасы» – ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарға негізделген. Бұл бағдарламада мектептегі тәрбие жұмысын толыққанды жүзеге асыру мақсатында оқушылардың бойында қалыптастырылуы тиіс тәрбиенің мақсаттары, міндеттері мен құндылықтары айқындалады. Бағдарламада жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтармен сусындаған, озық әлемдік білімге ие, саналы азаматты тәрбиелеу мақсаты қарастырылған.

«Біртұтас тәрбие бағдарламасының» мақсаты:
Еңбекқор, адал, саналы, жасампаз азаматты тәрбиелеу, оның бойына жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтарды сіңіру.

Міндеттері:

• Ата-ананың өсиетін құрметтеу, отбасы тыныштығы мен берекесін қадірлеу, ата-ана алдындағы борышты өтеуге тәрбиелеу;
• Ұлттық мұраға, қазақ тіліне, мемлекеттік рәміздерге, бейбітшілікке, келісімге, ынтымақ пен бірлікке, отаншылдық пен мемлекеттілікке құрметпен қарауға тәрбиелеу;
• Жақсылыққа, мейірімге, абыройға, ар-ұятқа, жауапкершілікке, жанашырлық пен қамқорлыққа құрметпен қарауға тәрбиелеу, құқықтық мәдениетті қалыптастыру және әділеттілікке негізделген жоғары адамгершілік қасиеттерді сіңіру;
• Денсаулықты сақтауға, салауатты өмір салтын ұстануға, ой тазалығына және эмоциялық тұрақтылыққа тәрбиелеу;
• Табиғатқа, табиғи мұраға ұқыпты қарауға, табиғи ресурстарды тиімді әрі ұтымды пайдалануға және еңбекқорлыққа баулу.

Бағдарлама мазмұнына енгізілген ұлт бейнесін айқындайтын негізгі құндылықтар:

• Тәуелсіздік пен патриотизм;
• Бірлік пен ынтымақ;
• Әділеттілік пен жауапкершілік;
• Заң мен тәртіп;
• Еңбекқорлық пен кәсібилік;
• Жасампаздық пен жаңашылдық.

Ұлттық мүдделер құндылығы:

• Қазақстан мемлекеттілігін нығайтуға қатысу;
• Қазақстанның оң имиджін қалыптастыруға елеулі үлес қосу.
• Ұлттық мұраға ұқыпты қарау;
• Қазақ тілінің қолданыс аясын кеңейту;
• Қазақстан мүддесіне қызмет етуге ұмтылу;
• Қоғам игілігі үшін еңбек ету;
• Қазақстанның қауіпсіздігін қамтамасыз етуге дайын болу;
• Ұлттық мәдениетті дамыту.

Тәрбие жұмысы бекітілген мектепішілік жоспар негізінде жүзеге асырылады.

2024–2025 оқу жылы барысында тәрбие жұмысы бойынша мектепішілік бақылау  аясында келесі мәселелер қарастырылды:

Қазақстандық патриотизмді, ұлттық бірегейлікті, әлеуметтік құзыреттілікті қалыптастыру, білім алушыларды өз халқының мәдени дәстүрлеріне, жалпыадамзаттық құндылықтарға баулу мақсатында көпұлтты мемлекет жағдайында Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрлігі «Төрт тоқсан – төрт өнер» ұлттық мәдени-ағартушылық жобасын әзірледі.

Жобаның міндеттері

1. Оқушылардың туған жеріне деген сүйіспеншілігін, мақтаныш сезімін қалыптастыру, Қазақстан халқының тарихына, мәдениетіне және дәстүрлеріне құрметпен қарауға тәрбиелеу;
2. Қазақ халқының тарихи-мәдени мұрасын сақтау, дамыту және оны әрі қарай байыту;
3. Оқушыларды халықтық салт-дәстүрлерді тану арқылы толеранттылық мәдениетіне тәрбиелеу;
4. Қазақ халқының мәдени дәстүрлерінің сабақтастығын сақтау.

Құқықбұзушылықтар мен қылмыстардың алдын алу және оларды болдырмау мақсатында жыл басында құқықбұзушылықтың алдын алу жоспары бекітілді. Жаңа оқу жылының басында аз қамтылған отбасылардан шыққан балаларға көмек көрсету мақсатында «Қамқорлық», «Мектепке жол» акциялары ұйымдастырылды.

Мектепте «Шебер қолдар», «Шахмат», «Домбыра», «Робототехника», «IT үйірмесі», «Тоғызқұмалақ», «Асық ойыны» үйірмелері, сонымен қатар баскетбол және волейбол секциялары жұмыс істейді. Оқушылар сонымен қатар балалар-жасөспірімдер спорт мектебі (ДЮСШ), «Арман» мәдениет үйі және музыка мектебінің секцияларына қатысады.

Қыркүйек айында сынып жетекшілері келесі тақырыптарда сынып сағаттарын өткізді: «Мектеп жарғысы. Мектептің жұмыс тәртібі», «Кәмелетке толмағандар арасындағы құқықбұзушылықтардың алдын алу туралы ҚР заңы», «Кәмелетке толмағандардың құқықтық және әкімшілік жауапкершілігі». Сонымен қатар, «Отбасылық тәрбиелеу стильдері», «Бала құқықтары туралы конвенция» тақырыптарында сыныптық және жалпы мектептік ата-аналар жиналыстары өткізілді.

Мектептің психологы, әлеуметтік педагогы және тәрбие ісі жөніндегі орынбасар құқық қорғау органдарының қызметкерлерін тарта отырып, оқушылармен жүйелі түрде жұмыс жүргізуде.

8–11 сынып оқушыларымен келесі тақырыптарда әңгімелесу ұйымдастырылды: «Құқықтық және әкімшілік жауапкершілік», «Достық туралы сөйлесейік», «Заңға бағыну дегеніміз не?», «Буллингке тоқтау», «Зорлық-зомбылықсыз балалық шақ», «Кәмелетке толмағандар арасындағы құқықбұзушылықтардың алдын алу».

Жыныстық қолсұғылмаушылықтың алдын алу мақсатында оқушылармен және ата-аналармен жеке және топтық әңгімелесу жүргізілді.

Дәстүрге сай, мұғалімдер күніне орай «Дублер күні», қарттар күніне арналған «Ізгілік пен құрмет күні», сондай-ақ «Күзгі бал», «Жаңа жыл», «8 наурыз», «Наурыз» мерекелік шаралары өткізілді.

Ұлы Жеңістің 80 жылдығына арналған «Бақытты балалық шақ» атты шығармашылық фестиваль ұйымдастырылды.

«Оқитын мектеп» жобасы және мектеп кітапханасының жылдық жоспары аясында жыл бойы және демалыс уақыттарында әртүрлі іс-шаралар мен кітап көрмелері өткізіліп, оған мектеп оқушылары белсенді қатысты.

Оқушылар арасында өрт қауіпсіздігі және терроризмге қарсы қауіпсіздік бойынша оқу-жаттығу сабақтары өткізілді.

«Заводской кентінің жалпы білім беретін мектебі» КММ-нің 2024–2025 оқу жылындағы іс-шаралар бойынша рейтингі

Сыныптан тыс жұмыстардың әртүрлі түрлерін ұйымдастыру

1. Қазақстандық патриотизм мен азаматтықты тәрбиелеу, құқықтық тәрбие – патриот және азамат тұлғасын қалыптастыру, жеке тұлғаның саяси, құқықтық және сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетін, балалар мен жастардың құқықтық санасын, қатыгездік пен зорлық-зомбылық көріністеріне қарсы тұруға дайын болуын дамыту мақсатында жүргізілді.

«Біртұтас тәрбие» бірыңғай бағдарламасы аясында тәрбиелік жұмыстар әртүрлі форма мен әдістер арқылы жүзеге асырылды: сыныптан тыс іс-әрекеттер, қосымша білім беру, дебат клубтары, патриоттық акциялар, соның ішінде сыбайлас жемқорлыққа төзбеушілікке үндейтін іс-шаралар, балалар жобалары мен қозғалыстарын дамыту.

Ұлттық-патриоттық тәрбие «НВжТП» пәні мұғалімі арқылы «Патриот» айлығы, «Жад вахтасы», «Ерлік сабағы», «Жад» акциясы сияқты іс-шаралар арқылы жүзеге асырылады. Сынып сағаттарында бейнероликтер, фильмдер мен презентациялар кеңінен қолданылады.

Тақырыптық жалпы мектептік саптар өткізіледі.
Мектеп кітапханашысы мемлекеттік мерекелер мен мерейтойлық даталарға арналған тақырыптық көрмелер әзірлейді.
1–11 сынып сынып жетекшілері ашық сыныптан тыс іс-шаралар өткізеді. Тілдер онкүндігі аясында мектепішілік «Ерулік», «Octoberfest», шығармашылық фестивальдер ұйымдастырылды.

Мектепте «Адал Ұрпақ» ерікті оқушылар клубы жұмыс істейді. Клубтың мақсаты – жоғары адамгершілік қасиеттері бар, жауапты, бастамашыл және әлеуметтік құзыретті азамат пен патриотты тәрбиелеуге жағдай жасау.

Өткізілген іс-шаралар:

• 5–8 сыныптарда «Сыбайлас жемқорлыққа қарсымыз» тақырыбында сынып сағаттары,
• 8–11 сыныптарда «Қоғамдық тәртіп негіздері» тақырыбында пікірталас-практикум,
• 1–4 сыныптарда «Адал және әділ еңбектің бейнесі» сурет көрмесі,
• «Адал Ұрпақпен бірге» парақшаларын әзірлеу және тарату,
• «Адал ұрпақ – ел болашағы» атты клуб слеті өткізілді.

«Қауіпсіздік» айлығы өткізілді.
Мектепте Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздерін қолдану және насихаттау барысында келесі талаптар сақталады:

1. Қазақ тілі, алғашқы әскери дайындық, тарих кабинеттерінде Мемлекеттік рәміздердің бір деңгейде орналасуы және олардың реттілігі (Ту, Елтаңба, Әнұран) сақталады.
2. Мектептің фойесінде арнайы белгіленген орында мемлекеттік рәміздер бұрышы орналастырылған.
3. Мемлекеттік мерекелер мен айтулы күндерге арналған салтанатты іс-шаралар кезінде Қазақстан Республикасының Мемлекеттік рәміздері міндетті түрде қолданылады.
4. Мемлекеттік мерекелер мен атаулы күндерде салтанатты шаралардың басында және соңында қатысушылар Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұранын орындарынан тұрып орындайды.
5. Әр апта сайын өтетін жұмыс аптасының саптық жиыны Қазақстан Республикасының Әнұранын орындаудан басталады.

Сыныптан тыс жұмыс
Сыныптан тыс іс-шаралардың барлығына ортақ мақсат – оқушыларды үйлесімді тәрбиелеу және жан-жақты дамыту. Бұл іс-шаралар балалардың құндылықтар жүйесін, өзін-өзі тануын, айналадағы әлемге және өз тұлғасына деген көзқарасын қалыптастыруға ықпал етеді; оларды ұлттық және қоғамдық мәдениет пен дәстүрге баулиды.

Негізгі оқу үрдісімен салыстырғанда, мұнда білім беру функциясы көбінесе басқа екі функцияны толықтырып отырады және ең алдымен әлеуметтік дағдыларды қалыптастыруға бағытталған. Тәрбиелік және дамытушылық функциялар – моральдық-адамгершілік мәдениетті, рухани идеалдарды қалыптастыру, әр баланың жеке қабілеттерін (интеллектуалдық, шығармашылық, психологиялық және эмоциялық) анықтау мен дамытуға негізделген.

Оқушылардың сыныптан тыс іс-әрекеттерінің түрлеріне мыналар жатады:

1. Пәндік және тақырыптық үйірмелер
2. Оқушылардың ғылыми және жобалық-зерттеу жұмыстары
3. Спорттық секциялар
4. Ұжымдық шығармашылық істер
5. Акциялар
6. Челлендждер
7. Флешмобтар
8. Көрмелер
9. Пікір алмасу сағаттары
10. Дәрістер
11. Әңгімелер

Қосымша білім беру бағыттары

Мектебіміздегі қосымша білім беру жүйесі әртүрлі жастағы оқушыларға (3-сыныптан 11-сыныпқа дейін) айналысуға мүмкіндік береді. Барлық үйірмелердің жұмысы балалардың шығармашылық, танымдық және физикалық қабілеттерін дамытуға ықпал етеді, еңбексүйгіштік пен қарым-қатынас жасау дағдыларын қалыптастырады, салауатты өмір салтын ұстануға жағдай жасайды (футбол, волейбол секциялары). Мектепте оқушылардың сыныптан тыс уақыттағы шығармашылықпен айналысуына барлық мүмкін жағдай жасалған.

Оқушылардың үйірмелер мен секцияларға қатысуы

Оқушыларды рухани-адамгершілік, азаматтық-патриоттық, көркем-эстетикалық, еңбек және дене тәрбиесінің жүзеге асырылуын қамтамасыз ететін сыныптан тыс қызметтің әртүрлі формаларын ұйымдастыру.

Азаматтық-патриоттық тәрбие 2024–2025 оқу жылында сынып жетекшілерінің, «Жас Ұлан», «Адал Ұрпақ» ұйымдары мен оқушылар өзін-өзі басқаруының жұмысы арқылы жүзеге асырылды. Мектеп президентін жыл сайын сайлау өткізіліп, дебаттарда қатысу ұйымдастырылды.

Көркем-эстетикалық тәрбие 2024–2025 оқу жылында нұсқаулық-әдістемелік хаттың ұсыныстарына сәйкес өткізілді. Отандастарымыздың мәдени жетістіктерін – кітаптар, пьесалар, мүсіндер, суреттер, музыкалық шығармаларды зерттеу және насихаттау жұмыстары жүргізілді. Мұражайларға, кітапханаларға сапарлар ұйымдастырылды.

Еңбек тәрбиесі 2024–2025 оқу жылында түрлі іс-шаралар арқылы жүзеге асырылды: қолөнер бұйымдарының көрмесі, мектепті көгалдандыру және абаттандыру, ізгі істер апталығы, қамқоршылық көмегі.

Дене тәрбиесі 2024–2025 оқу жылында баскетбол, волейбол секцияларында, шахмат үйірмесінде, «Тоғызқұмалақ», «Асық ойыны» үйірмелерінде секциялық сабақтар арқылы жүргізілді.

Оқушылардың демалысын ұйымдастыру демалыс және каникул күндері
Демалыс – бұл оқу мен еңбек қызметінен бос уақыт, өз қалауы бойынша пайдаланылатын уақыт. Өйткені адамның өмірлік белсенділігінің ажырамас бөлігі ретінде еңбекпен қатар демалыс, бос уақыт және көңіл көтеру де маңызды. Көбінесе адамдар осы уақытта мәдени қажеттіліктерін қанағаттандырумен, демалумен және ойын-сауықпен айналысады.

Демалу – бос уақытты ұйымдастырудың ең қарапайым түрінің бірі. Ол оқу барысында жұмсалған күш-қуатты қалпына келтіруге, жеке рухани қажеттіліктерін қанағаттандыруға және организмнің жұмыс істеу қабілетін қайта қалпына келтіруге арналған. Осыған қажетті жағдай жасау – педагогикалық ұжымның басты міндеті. Тек толыққанды демалыс кезінде психологиялық және эмоционалдық жүктемеден босап, әсерлер алмастырылады, күш-қуат қалпына келеді.

Демалысты ұйымдастыруда ойын-сауықты өз еркімен таңдауға, балалардың ойын-сауыққа дайын болуына ұстану керек. Балаларды бірге дамитын іс-әрекетке тәрбиелеп, оларға кез келген сәтте және әрбір кезеңде барынша өздігінен әрекет ету мүмкіндігін беру, істерді өздерімен бірге жасау, рөлдерді және әрекеттерді ауыстырып отыру арқылы әр баланың қабілеттері мен мінез-құлқын дамыту қажет.

Белсенді әрі мазмұнды демалыс ұйымдастыру үшін оны ұйымдастырушылардың арнайы қажеттіліктері мен қабілеттері керек.
Балалар да өздерінің шығармашылық потенциалын жүзеге асыруға, өзін-өзі бағалаудың және тұлға дамуының мәдени деңгейін арттыруға ықпал ететін әлеуметтік маңызды демалыс түрлеріне қатысуға дайын болуы тиіс.

Жоспарлау барысында түрлі демалыс түрлерін пайдалану қажет. Бұлар балаларға арналған ойын-сауықтар, анимациялық және экскурсиялық шаралар, спорттық-ұлттық іс-шаралар, фильм көрсету, тақырыптық кештер мен ойын-сауықтар болуы мүмкін.
Қазіргі әлемде ең көп танылған демалыс түрі – шығармашылық арқылы демалу.

Шығармашылық қажеттілігі әр адамға, әсіресе жасөспірімдерге тән. Шығармашылық – ең жоғары қанағаттандыруды беріп, рухани жетілу мен мәдени құндылықтарды жасаудың құралы болып табылады. Мұндай демалыс дұрыс әрі мазмұнды ұйымдастырылуы керек.

Мектеп осы күндері оқушылардың сыныптан тыс уақыттағы шығармашылық ұжымдық іс-әрекетін қолданады.
Ұжымдық шығармашылық іс – бұл оқушылар ұжымының бірлескен қызметі, жаңа шығармашылық өнім жасауға бағытталған іс-шара, балалардың қабілеттерін ашу, дамыту және жаңа дағдылар алу мақсатындағы іс-әрекет түрі.

Ұжымдық шығармашылық істерді орындау барысында балалар өзгелердің пікіріне төзімді болуды, ұжымда жылы қарым-қатынасты сақтауды, бір-біріне және қоршаған ортаға қамқорлық жасауды үйренеді.

Ұжымдық шығармашылық іс – ең алдымен ұжымға, бір-біріне және айналадағы адамдарға қамқорлық білдіру, бұл балалар мен педагогтардың бірлескен күш-жігерімен жүзеге асады. Мұндай іс-әрекет түрінде әркімнің өз рөлі бар, барлығы белсенді түрде ізденіске түседі, жалпы іс-әрекеттердің кезеңдерінен өтеді: іздеу, таңдау, қорғау, даярлау, жүзеге асыру, талқылау (анализ).

Әрбір педагог практикасында басқа да түрлі әдістерді қолдана алады, бірақ әрдайым есте ұстау керек: жалпы пікір әр баланың ұсыныстарынан қалыптасады; «өзіміз жоспарлаймыз, өзіміз дайындаймыз, өзіміз өткіземіз, өзіміз талдаймыз» деген принцип балалардың бастамашылдығын және өзін-өзі басқаруын дамытады; істер әртүрлі болуы мүмкін, бірақ бәрі жас ерекшелігіне, білім деңгейіне және қызығушылықтарына сай болуы тиіс; кез келген іске талдау жүргізу міндетті, ол кезде балалар жетістіктер мен қателіктерді бағалап, болашаққа жоспар құрады, іс-шарадан кейінгі бағдарламаны қалыптастырады.

Ұжымдық іс шығармашылық болып табылады, өйткені ол негізгі мақсатқа жетудің үздік жолдарын іздеуден тұрады. Ол тек орындалмайды, сонымен қатар бірге ұйымдастырылады – ойластырылады, жоспарланады, бағаланады. Шығармашылық – бұл абсолютті жаңалық немесе бұрын-соңды болмаған ерекше нәрсе жасаудан гөрі, қалыптасқан, типтік, біркелкі тірліктен ауытқу. Бұл ескі тәжірибеде жаңа нәрсе, жаңа істі ескі тәжірибемен байланыстыру, жеке шығармашылық бастаманың көрінісі.

Ұжымдық демалыс – әр адамның жалпы іс-шараға қатысуы, жеке қызығушылықтарын басқалармен үйлестіруі. Бұл процестің тиімділігі көбіне оқушылардың өздерінің қатысуына және оларды қалай демалатындығына байланысты.

Мектептің сынып жетекшілері демалыс күндері оқушыларға арналған көңіл көтеру және танымдық бағыттағы іс-шаралар, спорттық жарыстар, фильм көрсету, туған өлкеге экскурсиялар ұйымдастырады.

Іс-шаралардың тақырыптары алуан түрлі және кең:

• спорттық «Қозғалыс – өмір», «Біз салауатты өмір салтын қолдаймыз!», көңілді старттар мен эстафеталар және т.б.;
• шығармашылық іс-шаралар, оригами «Аққу», «Бүркіт», «Мысық» және т.б.;
• интеллектуалды викториналар «Ойлан! Тап! Қуа!», «Эрудит-батл», «Дуплет», «Біз бұны оқымағанбыз», «Өз ойының», «Уақытпен жарыс», «Тапқырлар ойыны», психологиялық ойын «Салыстыру»;
• экологиялық сағаттар мен экскурсиялар «Гүлдеріміз жайнаңдар!», «Таза аула үшін», «Жасыл бұрыш үшін», мұражайға, кітапханаға, орман саябағына экскурсиялар және т.б.;
• музыкалық жарыстар «Достық толқыны», «Көңілді ноталар», «Музыкалық марафон», «Әндеріміз – достық туралы» және тағы басқа;
• фильм көрсету «Полина», «Махаббатқа асығыңдар», «Төбеден», «Томирис», «Жолақты пижамалы бала», «Апам», «Жабайы табиғаттағы бүлдіршіндер» және т.б.

Ежелден үлкендер балаларға: «Мектеп – сендердің екінші үйіңдер» дейді. Сол үйде өзара түсіністік, жайлылық пен ыңғайлылық орнасын. Үйдің атмосферасы мен климаты балаларға тұлғалық өсу мен өзін-өзі жетілдіруге мүмкіндік береді.

Өзін-өзі басқару

1. Заводской кентіндегі жалпы білім беретін «Мұрагер» мектеп парламенті құрамында 118 адам бар, президенті – Аллерборн Кирилл.
2. Мектеп парламентінің барлық фракциялары жұмыс істейді:

• Құқық және тәртіп фракциясы – Киржаева Виктория
• Төтенше жағдайлар фракциясы – Дубов Николай
• Ақпарат фракциясы – Мадьярова Ясмин
• Спорт және салауатты өмір салты фракциясы – Соколов Илья
• Қамқорлық фракциясы – Толматова София
• Мәдениет және өнер фракциясы – Мулюкова Виолетта
• Экология және еңбек фракциясы – Алексеева Каролина
• Дебат қозғалысы фракциясы – Таурбаев Ж.С., Дылейко Н., Бейсембеков Д.

1. Мектеп парламентінің жұмысы жылдық жұмыс жоспарын және айлық жоспарларды құруға негізделеді. Жоспарға мектеп парламентінің көшбасшыларының және әр фракцияның жеке отырыстары кіреді. Отырыс кезінде жоспарланған іс-шаралар қарастырылады. Өзін-өзі басқару органдарына қатыса отырып, оқушылар өмірде қажет маңызды қасиеттерді меңгереді: шешім қабылдау, достарымен әрекеттесу, басшылық ету және бағыну, басқалардың ұсыныстарын іске асыруға көмектесу және өз шешімдерін жүзеге асыруға тарту.
   Оқушылардың өзін-өзі басқаруы барлық мектеп оқушыларының сынып пен мектеп ұжымының істерін басқаруға қатысуын қамтамасыз етеді, мектеп басшылығы мен педагогикалық ұжымға ұйымдастырушылық және тәрбиелік тапсырмаларды орындауға көмектеседі.

Қыркүйек-қараша айлары аралығында өткізілген іс-шаралар:

• Парламент көшбасшылары мен фракциялар отырыстары, мақсаттары – ұжымдық қызметке бірлескен қатысу, бастамашылық танытуда өз бетінше болу, шешім қабылдау және оны ұжым мен ұйым мүддесі үшін жүзеге асыру (48 адам). Әр отырыстан кейін хаттамалар жүргізілді.
• «Дублер күніне» дайындық (23 адам). Іс-шара мақсаты – өзін-өзі басқарудың белсенділігін арттыру, жеке тұлғаның көшбасшылық қасиеттерін ашу және оқушылардың ұйымдастырушылық қабілеттерін дамыту.

Қазан айы:

• «Дублер күні» өткізу (23 адам).
• 8-11 сынып оқушыларына арналған «Күзгі бал» (72 адам) және 6-7 сынып оқушыларына арналған «Күзгі бал» (68 адам).
  Мақсаты: тамашалауға, табиғатқа сүйіспеншілікті тәрбиелеу; эстетикалық талғамды, достық пен өзара көмекті, көңіл көтеруді дамыту. Үй тапсырмасы ретінде қолдан жасалған материалдардан костюм жасау және музыкалық номер дайындау берілді. Іс-шаралар қорытындысы бойынша естелік сертификаттар табысталды.
• Каникул кезінде мектеп парламентінің көшбасшылары қатысқан «Мен көшбасшымын» дөңгелек үстел өткізілді.
  Мақсаты: оқушыларға «көшбасшы», «көшбасшылық қабілеттер» түсініктерін қалыптастыру; қатысушыларда көшбасшылық қасиеттерді анықтауға көмектесу; өз күшіне сенімділікті дамыту.

Қараша айы:

• Салауатты өмір салты мен спорт фракциясының отырысы өтті. Отырыс барысында қол күрес бойынша жарыс өткізу ұсынылып, өткізудің жоспары жасалды (9 адам).
  Мақсаты: денсаулықты сақтау және нығайту, физикалық қасиеттерді дамыту және жетілдіру, қол күреспен айналысу арқылы физикалық даярлықты арттыру.
• «Біз есірткіге қарсы» челленджіне қатысу (15 адам).
  Мақсаты: есірткінің таралуы мен онымен байланысты құқық бұзушылықтардың алдын алу, салауатты өмір салтына қызығушылықты арттыру суреттер, би арқылы.
• Қол күрес жарысын спорт және салауатты өмір салты фракциясы көшбасшылары ұйымдастырып, оған 68 адам қатысты.
• Қамқор фракциясының көшбасшылары «Біртуртас тәрбие» бағдарламасы аясындағы «Қамқор» жобасы бойынша қалалық волонтерлік қызмет фестиваліне қатысты.
• Мектеп өзін-өзі басқару көшбасшылары қалалық косплей фестиваліне «Оқу тәртібі. Жаңа формат» қатысуы.

2024 жылдың қыркүйегінен қарашасына дейінгі кезеңде мектеп парламентінің жұмысы аясында өткізілген іс-шараларға жарияланымдарға сілтемелер

Қаңтар айы
Мектеп парламентінің көшбасшыларының жиналысы өтті, онда жылдық жоспарға сәйкес іс-шаралар мен олардың қатысуы талқыланды, сондай-ақ жаңа ұсыныстар енгізілді, жиналыс қорытындысы бойынша хаттама жасалды.
Заводской кентіндегі жалпы білім беретін мектептің парламент көшбасшылары «Есірткіге жоқ!» челленджіне қатысты. Дария басты кейіпкер ретінде, Киржаева Виктория оператор, Сенбай Айымжан, Алексеева Каролина, Горскина Виолетта, Үсейінова Альфия қатысушылар және плакат жасаушылар болды. Балалар конфетпен сыйлап, жағымды эмоциялар мен қуаныш сыйлады.
«Біртұтас тәрбие» бағдарламасын жүзеге асыру арқылы оқушы өзін-өзі басқаруды дамыту тақырыбындағы қаладағы аға тәрбиешілер семинарына мектептің аға тәрбиешісі Крохалева Н.Н. және мектеп президенті Аллерборн Кирилл қатысты. Семинар барысында көптеген жағымды әсерлер алды, өздері үшін пайдалы ақпарат алды және тәжірибелерімен бөлісті.

Ақпан айы
Фракциялардың жоспар бойынша жиналыстары өтті, хаттамалары дайындалды.
«Біз буллингке қарсы» акциясына қатысты. 10б сынып оқушылары қатысқан екі бейнеролик жарыққа шықты, олар мектеп парламентінің құрамында. Видео түсіру және монтажды Киржаева Виктория жасады, сюжеттерді Мадьярова Ясмин және Алексеева Каролина әзірледі.
Қамқорлық фракциясының көшбасшылары (волонтерлер) мектеп президентімен бірге Заводской кентінің тұрғынының аумағын қардан тазалады.
«Үздік мектеп парламенті» қалалық байқауына қатысып, көшбасшылар командасы белсенді қатысты. Байқау төрт кезеңнен тұрды: шығармашылық презентация, «Жылдың үздік жобасы», «Шексіз идеялар», үй тапсырмасы «Шығармашылық басқару» – әнге өлең жазды Мадьярова Ясмин.
«Жас Ұлан» қатарына Себай Айымжан және Амангелді Жанерке қабылданды.
Қалалық медиафестиваль «Кристалды қалам»-ның «Үздік әлеуметтік жарнама» номинациясында Зулпикар Жазира «Олар мұндай өмірді таңдаған жоқ» атты жұмысы 2 орын алды.
«Телевизиялық сюжет» номинациясында Киржаева Виктория «Біздің мектеп» атты жұмысын ұсынды. Қыздар өз беттерімен бағыт таңдап, сюжеттерді даярлады.

Наурыз айы
Жоспарға сәйкес, Алғыс айту күніне арналған іс-шаралар өтті, жылы сөздер айтылып, достық құшақтаулар болды.
8 Наурызға арналған «Көктем аруы 2025» байқау бағдарламасын Дубов Николай мен Соколов Илья ұйымдастырып өткізді. Аллерборн Кирилл мен Есенжол Әділхан жүргізуші болды.
Наурыз мерекесінде мектеп парламентінің көшбасшылары жүргізуші немесе қатысушы ретінде қатысты, барлық сыныптардың қатысуымен өтті.

2025 жылдың қаңтар айынан наурыз айына дейінгі мектеп парламентінің жұмысы аясында өткізілген іс-шараларға арналған жарияланымдарға сілтемелер

Сәуір айы
Мектеп парламентінің көшбасшыларының жиналысы өтті, онда жылдық жоспар бойынша іс-шаралар мен олардың қатысуы талқыланды, сондай-ақ іс-шараларды өткізуге жаңа ұсыныстар енгізілді, жиналыстың қорытындысы бойынша хаттама жасалды.
Заводской кентіндегі жалпы орта мектеп парламентінің көшбасшылары қалалық «Dance-drive» фестиваль-конкурсында қатысты. Киржаева Виктория, Мулюкова Виолетта, Алексеева Каролина, Мадьярова Ясмин Қазақстан халқының бірлігі күніне арналған қалалық «Ура! Ойын!» бағдарламасына қатысты. Қазақстан Республикасының Әке күні мен Жеңіс күніне арналған мерекелік шараларға қатысты.

Мамыр айы
Фракциялардың жоспар бойынша жиналыстары өтті, хаттамалар жасалды.
Қалалық «Көктемгі шабыт» фотожарысына қатысты: Киржаева Виктория, Мулюкова Виолетта, Алексеева Каролина, Мадьярова Ясмин, Сандыбаева Даяна.
28 мамыр — профильдік мектеп «Вожатый, старт!» атты іс-шара мектеп жанындағы балалар алаңында дайындықпен өтті.

Басшының ТЖ бойынша орынбасары               А.Мухамедрахимова